Đường cong kỳ hạn: Contango và Backwardation là những thuật ngữ thường xuất hiện trong lĩnh vực đầu tư tài chính. Đặc biệt là với thị trường phái sinh hàng hóa và chứng khoán. Khi tham gia thị trường giao dịch phái sinh hàng hóa, nhiều nhà đầu tư sẽ thắc mắc tại sao mặt hàng này lại có giá hợp đồng kỳ hạn xa cao hơn giá hợp đồng kỳ hạn gần, nhưng mặt hàng khác thì lại ngược lại giá hợp đồng kỳ hạn xa lại thấp hơn giá hợp đồng kỳ hạn gần. Trong bài viết này, Amber Commodities sẽ chia sẻ tới quý anh chị nhà đầu tư về điều thú vị này.

Đường cong kỳ hạn là gì?

Đường cong kỳ hạn là đường mô tả xu hướng thị trường. Đường cong kỳ hạn biểu diễn các mức giá của mặt hàng tương ứng với các ngày đáo hạn trong tương lai. Đường cong kỳ hạn có hai dạng là đường cong kỳ hạn tăng (hay được gọi là Contango) và đường cong kỳ hạn giảm (hay được gọi là Backwardation).

Đường cong Contango là gì?

Đường cong kỳ hạn tăng là hiện tượng giá hợp đồng tương lai gần (hay hợp đồng giao ngay) thấp hơn giá hợp đồng tương lai xa. Đường cong kỳ hạn tăng thể hiện xu hướng giá trong tương lai cao hơn giá hiện tại và thường xảy ra phụ thuộc vào các yếu tố:

1. Lạm phát: Việc nắm giữ hàng hóa vật chất trong thời gian lạm phát kéo dài sẽ phát sinh các khoản chi phí lưu kho, chi phí vận chuyển, phí bảo hiểm và khấu hao do hư hỏng. Chính những chi phí này buộc nhà sản xuất nâng giá bán trong tương lai cao hơn giá giao ngay.
2. Chính trị: những bất ổn chính trị có thế khiến hệ thống cung ứng, tuyến đường thương mai bị gián đoạn. Điều này sẽ gián tiếp khiến việc vận chuyển hàng hóa chở lên khó khăn đẩy giá tương lai cao hơn giá giao ngay.
3. Thời tiết: Thời tiết bất lợi có thể khiến cây trồng không phát triển hoặc không được thu hoạch như dự kiến. Việc này sẽ làm nguồn cung trong tương lai bị thu hẹp đẩy giá tương lai tăng cao hơn giá giao ngay.
4. Kỳ vọng: các nhà sản xuất tin rằng giá giao ngay sẽ tăng thay vì giảm theo thời gian. Do đó, họ phòng hộ bằng cách đưa ra mức giá cao hơn một chút cho các hợp đồng tương lai.

Tuy nhiên, Do các nhà giao dịch sẽ không muốn sở hữu các mặt hàng cơ bản. Họ sẽ đóng các vị thế của mình trước khi hết hạn để giảm rủi ro lưu trữ. Qua đó tác động làm giá hợp đồng tương lai giảm dần để đáp ứng giá giao ngay khi hết hạn.

Các nhà giao dịch nâng cao có thể sử dụng kinh doanh chênh lệch giá và các chiến lược khác để kiếm lợi nhuận từ đường cong kỳ hạn tăng.

Đường cong Backwardation là gì?

Đường cong kỳ hạn giảm là hiện tượng giá hợp đồng tương lai gần (hay hợp đồng giao ngay) cao hơn giá hợp đồng tương lai xa. Đường cong kỳ hạn giảm thể hiện xu hướng giá trong tương lai thấp hơn giá hiện tại và thường xảy ra do:

1. Giảm phát: trong thị trường giảm phát, các loại chi phí phát sinh cho việc nắm giữ hàng hóa giảm xuống khiến nhà sản xuất hạ giá bán trong tương lai.
2. Sự thiếu hụt nguồn cung hàng hóa trong ngắn hạn khiến giá giao ngay tăng cao. Tuy nhiên, nhà đầu tư tin rằng sự thiếu hụt này chỉ là tạm thời, cung cầu sẽ cân bằng trở lại trong tương lai khiến giá hợp đồng tương lai không biến động nhiều.
3. Kỳ vọng: Nhà đầu tư dự đoán thị trường suy giảm và bắt đầu bán các hợp đồng tương lại với giá thực hiện thấp hơn giá giao ngay hiện tại.

Theo thời gian, khi hợp đồng tương lai đến ngày đáo hạn, giá tương lai sẽ hội tụ với giá giao ngay bởi vì ngày hết hạn đang đến gần hơn và phản ánh rõ hơn giá trị thực tế của hàng hóa, các nhà giao dịch theo hợp đồng sẽ thanh toán kỳ hạn gần với giá thị trường giao ngay.

Tương tự như Contango, các nhà giao dịch chuyên nghiệp có thể sử dụng các phương pháp giao dịch khác nhau để tham gia trong thị trường Backwardation:

• Kinh doanh Chênh lệch giá: Nhà giao dịch có thể bán hợp đồng tương lai gần và mua với giá tương lai xa với giá thấp hơn để kiếm lợi nhuận.
• Bảo vệ khỏi giảm phát: Giá kỳ hạn thấp hơn giá giao ngay có thể báo hiệu giá sẽ giảm trong tương lai, đặc biệt khi giảm phát. Do đó, nhà giao dịch có thể bán trước các hợp đồng tương lai xa để phòng ngừa giá giảm trong tương lai.

Khi giao dịch trong thị trường Backwardation, các nhà giao dịch cũng phải đối mặt với không ít rủi ro thua lỗ khi.

• Giá tương lai tiếp tục giảm: nhà giao dịch thực hiện mua hợp đồng tương lai kỳ hạn xa với giá thấp hơn sẽ chịu thua lỗ khi giá tiếp tục giảm sâu hơn kỳ vọng.
• Nguồn cung tăng trở lại: tình trạng thiếu hụt hàng hóa trong ngắn hạn được bù đắp bởi sự thúc đẩy sản lượng của các nhà sản xuất.

Contago là một sự xuất hiện của thị trường được xác nhận bằng giá hợp đồng tương lai xa cao hơn hợp đồng tương lai gần. Điều này cho thấy các nhà giao dịch dự đoán giá sẽ tăng trong những tháng tới. Ngược lại, Backwardation xảy ra khi giá hợp đồng tương lai xa thấp hơn giá hợp đồng tương lai gần. Hợp đồng tương lai vốn mang tính đầu cơ, nhưng đường cong kỳ hạn tăng và đường cong kỳ hạn giảm là điều kiện thị trường tiêu chuẩn vì các nhà đầu tư có quan điểm khác nhau về tương lai.

Hy vọng qua bài viết lần này của AXC, các bạn đã hiểu hơn về Contago và Backwardation. Nếu thấy bài viết này hay thì đừng quên Follow Amber Commodities theo dõi thêm nhiều nội dung hấp dẫn khác về đầu tư tài chính với thị trường phái sinh hàng hóa nhé.