Hợp đồng kỳ hạn (Forward Contract) là công cụ phái sinh không còn xa lạ gì với các nhà đầu tư tài chính. Bởi cách thức hoạt động đơn giản, loại hợp đồng này được sử dụng để phòng ngừa rủi ro về giá, đầu tư sinh lời trong các thị trường như phái sinh hàng hóa. Hãy cùng Amber Commodities tìm hiểu các loại hợp đồng kỳ hạn, những đặc điểm, ý nghĩa và rủi ro của loại hợp đồng này qua bài viết dưới đây nhé!
Hợp đồng kỳ hạn (Forward Contract) là một thỏa thuận giữa hai bên về việc mua hoặc bán một lượng tài sản cơ sở ở một mức giá xác định tại một thời điểm xác định trong tương lai (forward date) với một mức giá nhất định đã thỏa thuận từ hôm nay (forward price).
Người ta có thể sử dụng loại hợp đồng này để đầu cơ giá cả trong tương lai, nhưng thường thì mục đích của hợp đồng là để tránh việc tài sản bị tác động của rủi ro về giá cả hay lãi suất trong tương lai (hedging).
Ví dụ: Giả sử nhà máy B muốn mua 50,000 giạ ngô trong vòng 1 năm tới, đồng thời anh A sở hữu 50,000 giạ ngô và anh ta muốn bán trong cùng thời gian đó. A thỏa thuận bán ngô của A cho B sau 1 năm nữa với giá là 700cent/giạ, hợp đồng này là một hợp đồng kì hạn. Vì B là người bên nên B mong muốn giá sẽ tăng trong tương lai, ngược lại, A muốn giá giảm. Cuối năm, giả sử giá thị trường của ngô lúc đó là 750cent/giạ, trong khi A có nghĩa vụ phải bán nhà cho B với giá 700cent/giạ theo như cam kết trong hợp đồng nên có thể coi như A đã lỗ 50cent/giạ, còn B lãi 50cent/giạ (vì B có thể mua nhà của A với giá 700cent/giạ và bán ngay trên thị trường với giá 750cent/giạ).
Khác với hợp đồng quyền chọn, trong đó người giữ hợp đồng có quyền thực hiện hoặc không thực hiện quyền của mình, thì ở hợp đồng kì hạn, 2 bên chịu sự ràng buộc pháp lý chặt chẽ phải thực hiện nghĩa vụ hợp đồng, trừ khi cả hai bên thỏa thuận hủy hợp đồng.
Các loại hợp đồng kỳ hạn rất đa dạng và có thể phân chia theo từng lĩnh vực như sau:
Hiện nay tại Việt Nam, hợp đồng ngoại hối là phổ biến nhất, trong đó, đối tượng tham gia là các ngân hàng thương mại, công ty xuất nhập khẩu…
Các yếu tố cấu thành một hợp đồng kỳ hạn gồm các tài sản được giao dịch, các bên tham gia, thời điểm xác định và giá kỳ hạn (hay giá xác định thanh toán).
– Các tài sản cơ sở để mua bán:
– Các bên tham gia trong hợp đồng:
– Thời điểm xác định trong tương lai: là thời điểm thanh toán hợp đồng, nghĩa là thời gian từ ngày ký kết hợp đồng đến ngày thanh toán, gọi chung là kỳ hạn của hợp đồng.
– Giá kỳ hạn hay giá xác định thanh toán: Là mức giá áp dụng trong tương lai cho tài sản cơ sở nhưng lại được xác định ở hiện tại, thường được xác định dựa trên cơ sở giá giao ngay và lãi suất của thị trường.
Ví dụ: Vào ngày 10/6/2023 ông A ký kết một hợp đồng 3 tháng với ông B, mua 20 tấn gạo với mức giá ấn định là 20,000 VND/kg.
Đặc điểm của hợp đồng kỳ hạn được thể hiện ở tính thanh khoản, cách thức thỏa thuận, giao dịch OTC, đóng vị thế ngược, không ký quỹ. Cụ thể như sau:
– Thanh toán và trao đổi tài sản: Ngay từ ngày ký kết hợp đồng, cả hai bên không có nghĩa vụ thực hiện thanh toán tiền hoặc trao đổi tài sản cơ sở. Thay vào đó, hoạt động này thường được tiến hành vào ngày đáo hạn của hợp đồng.
– Thực hiện vào ngày đáo hạn: Đến ngày đáo hạn, các bên liên quan phải thực hiện theo những điều khoản đã thỏa thuận trong hợp đồng.
– Thỏa thuận trực tiếp: Hai bên tham gia hợp đồng sẽ thỏa thuận và ký kết trực tiếp mà không thông qua trung gian, đồng thời không có chi phí nào phải trả.
– Tài sản cơ sở: Tài sản cơ sở trong hợp đồng này có thể là bất kỳ loại tài sản nào mà không cần phải tuân theo các yếu tố như chuẩn hóa về khối lượng, chất lượng hoặc giá trị, như trong hợp đồng tương lai.
– Giao dịch OTC: Hợp đồng này không được niêm yết và giao dịch trên thị trường OTC (Over-The-Counter), không giống như hợp đồng tương lai mà thường được giao dịch trên thị trường tập trung.
– Đóng vị thế ngược: Người tham gia hợp đồng có thể đóng vị thế bằng cách mở một vị thế ngược đối với một hợp đồng tương tự.
– Không ký quỹ: Trong hợp đồng này, không yêu cầu việc thực hiện ký quỹ, giảm bớt các khả năng tài chính đặt ra.
– Thanh khoản thấp và rủi ro cao: Tính thanh khoản thấp của loại hợp đồng này có thể tăng nguy cơ rủi ro, khiến cho quá trình giao dịch trở nên phức tạp hơn và đòi hỏi sự cẩn trọng đặc biệt từ các bên tham gia.
Hợp đồng kỳ hạn (Forward Contract) là công cụ phòng vệ rủi ro về giá quan trọng của các doanh nghiệp và nhà đầu tư. Tuy nhiên, loại hợp đồng này cũng tồn tại những rủi ro cần lưu ý.
Ý nghĩa:
Forward Contract có nhiều ý nghĩa trong kinh doanh đầu tư, giúp phòng ngừa rủi ro hàng hóa, tài sản hay lãi suất trong trường hợp có sự biến động bất ngờ của thị trường.
Trong lĩnh vực kinh doanh, các doanh nghiệp thường sẽ cố định khoản chi phí bằng việc sử dụng Forward Contract, thường là chi phí nguyên vật liệu để phòng ngừa rủi ro leo thang của giá cả.
Trong lĩnh vực tài chính ngân hàng, xuất nhập khẩu, các công ty đa quốc gia hay các nhà đầu tư tài chính, loại hợp đồng này được coi là phương pháp hiệu quả giúp phòng tránh rủi ro về tỷ giá.
Rủi ro:
Các bên tham gia sẽ phải đối mặt với 2 rủi ro chính: rủi ro thanh khoản và rủi ro thanh toán.
Xem chi tiết hơn: Hợp đồng kỳ hạn và hợp đồng tương lai – cái nào ưu thế hơn?
Qua bài viết này, AXC hy vọng rằng anh/chị sẽ có cái nhìn toàn diện về hợp đồng kỳ hạn và có thêm kiến thức để áp dụng trong chiến lược đầu tư của mình. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu nhiều hơn các kiến thức đầu tư bổ ích khác bằng cách theo dõi Fanpage của AXC nhé! Chúc anh/chị luôn đầu tư linh hoạt và hiệu quả!
